Эканоміка Беларусі з улікам геапалітычных умоў развіваецца вельмі нядрэнна. Аб гэтым па выніках даклада Прэзідэнту Беларусі заявіў журналістам Прэм'ер-міністр Аляксандр Турчын.
«Калі глядзець глабальныя, геапалітычныя ўмовы, у нас усё нават вельмі нядрэнна. Эканоміка расце. Можа, не такімі тэмпамі, як хацелася. Але, на мой погляд, да нейкай збалансаванасці мы прыйшлі», - сказаў Прэм'ер-міністр.
Ён, у прыватнасці, адзначыў работу аграрыяў у бягучым годзе. Краіна разлічвае атрымаць рэкордны ўраджай збожжавых. «Мы будзем мець адзін з самых высокіх ураджаяў у нашай гісторыі. Расце жывёлагадоўля. Прадукты будуць, перапрацоўка ідзе, экспарт ёсць», - адзначыў Аляксандр Турчын.
Што датычыцца дыверсіфікацыі паставак, то ён назваў гэта вельмі складанай задачай, якая стаіць перад урадам, але яна паступова вырашаецца. Тэмп росту экспарту тавараў і паслуг у гэтым годзе складае 101,2 працэнта. «Не можа не радаваць апераджальны тэмп росту экспарту паслуг. Структура эканомікі ў развітых краінах прадугледжвае ўдзельную вагу паслуг у ВУП большую, чым у Беларусі», - сказаў Прэм'ер-міністр.
У гэтым плане Аляксандр Турчын адзначыў перспектывы развіцця такіх напрамкаў, як турызм або ІТ-сектар, чаму на дзяржаўным узроўні ўдзяляецца вялікая ўвага. І ў цэлым ставіцца прыярытэтам больш актыўнае развіццё сферы паслуг.
Адказваючы на пытанне аб цэнавай стабільнасці, Прэм'ер-міністр адзначыў, што класічнае рыначнае паняцце раўнаважнай цаны шмат у чым тоеснае таму, што гаворыць Прэзідэнт аб формуле справядлівай цаны. Аляксандр Лукашэнка адзначыў, што справядлівасць павінна быць не толькі для пакупніка, але таксама для вытворцы і прадаўца. «Наогул вельмі складаная задача - знайсці такую цану, якая задавальняла б гэтыя тры бакі», - сказаў ён.
Прэм'ер-міністр нагадаў, што ў красавіку Урадам было прынята рашэнне па карэкціроўцы парадку рэгулявання цэн вытворцаў. Ключавая мэта заключалася ў тым, каб даць магчымасць айчынным вытворцам устанавіць станоўчы ўзровень рэнтабельнасці вытворчасці сваёй прадукцыі. На прыкладзе прадпрыемстваў мяса-малочнай галіны ў Слуцку ён расказаў, што там узровень рэнтабельнасці дасягнуў 6 працэнтаў.
«Людзі вывелі з зоны адмоўных значэнняў вытворчасць сваёй прадукцыі і вырабляюць яе з невялікай рэнтабельнасцю. На мой погляд, гэта адназначна справядлівае рашэнне. Прычым узровень рэнтабельнасці ў памеры 6 працэнтаў таксама не вельмі дае магчымасць весці, напрыклад, інвестыцыйную дзейнасць. Але мы разумеем, што ў бягучым моманце гэтага будзе дастаткова», - сказаў кіраўнік Урада.
Больш таго, у структуры цаны ёсць і фактар росту заработных плат. «У нас рост заработнай платы ў рэальным выражэнні каля 10 працэнтаў. У намінальным - значна вышэйшы. Але ў структуры сабекошту кожнага тавару ёсць зарплата», - адзначыў Аляксандр Турчын.
"На мой погляд, знайсці гэты баланс, раўнавагу, справядлівасць - галоўная задача Урада. Сёння Урад кантралюе працэсы, якія адбываюцца ў краіне», - адзначыў Прэм'ер-міністр.
Працаваць даводзіцца ў вельмі няпростых умовах, калі прысутнічае санкцыйны націск, з'яўляюцца новыя недружалюбныя рашэнні і крокі ў адносінах да Беларусі, як, напрыклад, закрыццё граніцы Польшчай. «Мы кожны дзень жывём у нейкіх чаканнях чарговых, як я гавару, чорных лебедзяў. Мне здаецца, што спакойнага жыцця ўжо дакладна не будзе. Будуць узнікаць тыя ці іншыя праблемы. Наша задача - з імі эфектыўна спраўляцца. Задача Урада - каб мы, не дай бог, не дапусцілі ніякага абвалу і каб рост эканомікі быў збалансаваны. Нельга забяспечваць рост ва ўрон іншым паказчыкам», - сказаў Прэм'ер-міністр.
«Сказаць, што ў нас няма праблем, будзе няправільна. Але ў чым мэта Урада на бягучым этапе - каб у нас быў збалансаваны рост эканомікі», - звярнуў увагу ён. Напрыклад, каб аб'ёмы вытворчасці не суправаджаліся ростам складскіх запасаў і дэбіторскай запазычанасці.
"Урад вельмі інтэнсіўна працуе ў гэтым напрамку, працуем з нашымі партнёрамі з ЕАЭС, Расійскай Федэрацыі. Ёсць шэраг дамоўленасцей, якія даюць магчымасць нам з пэўным аптымізмам глядзець наперад», - падкрэсліў Аляксандр Турчын.
Ён адзначыў наяўнасць некаторых праблем з асобнымі прадпрыемствамі і галінамі, якім у свой час была аказана дзяржаўная падтрымка і якія не спраўляюцца з выкананнем сваіх даўгавых абавязацельстваў. Да вырашэння гэтых праблем ва Урадзе падышлі сістэмна. Цяпер ідзе прапрацоўка стратэгічных рашэнняў, якія датычацца перш за ўсё канцэрнаў "Беллеспаперапрам" і "Беллегпрам", і простых рашэнняў сярод іх няма, падкрэсліў Прэм'ер-міністр. Паводле яго слоў, на працягу года плануецца ўносіць адпаведныя прапановы на ўзровень Кіраўніка дзяржавы.
Аляксандр Турчын асобна спыніўся на пытаннях падтрымкі фермерскіх гаспадарак. Як адзначыў Прэм'ер, фермерам у Беларусі прапануюць крэдыты на камфортных умовах. Гэта перш за ўсё арыентавана на падтрымку тых гаспадарак, дзе з-за ўмоў надвор'я ў бягучым годзе быў неўраджай.
Прэм'ер-міністр, гаворачы пра формулу справядлівага цэнаўтварэння, у якасці прыкладу згадаў пра неўраджай яблыкаў, што было абумоўлена неспрыяльнымі ўмовамі надвор'я. Напрыклад, у адной з фермерскіх гаспадарак у Маладзечанскім раёне, дзе Аляксандр Турчын нядаўна пабываў, ураджай яблыкаў складзе толькі дзясятую частку ад мінулагодняга.
«Але ёсць затраты, пастаянныя выдаткі. Сад нельга не апрацоўваць, не даглядаць яго. Гэта значыць, ты затраты нясеш такія ж, што і ў мінулым годзе, але размяркоўваеш іх не на 3 тыс. т, а на 300 т, - прывёў прыклад кіраўнік Урада. - Таму сабекошт яблыкаў, відавочна, не можа быць такі, як у мінулым годзе. Фермер працаваў, і ён павінен гэты яблык укласці хаця б сабе не ва ўрон, не зарабляючы шалёнага прыбытку».
«Мы разумеем, што ў цэлым у краіне прыкладна 40 працэнтаў ад узроўню мінулага года аб'ём вытворчасці яблыкаў. Урад прыняў усе рашэнні. У тым ліку мы цяпер запускаем для фермераў прадукт банкаўскі. Для таго каб тыя, у каго складаная сітуацыя са сваім бізнесам, маглі да наступнага года ўзяць на камфортных умовах крэдытныя рэсурсы, каб яны маглі дацягнуць да наступнага ўраджаю», - заявіў Прэм'ер-міністр.
